رویکرد جاسپر در درمان اوتیسم

اوتیسم یک اختلال عصبی-رشدی است که بر تعاملات اجتماعی، ارتباطات و رفتارهای فرد تأثیر می‌گذارد. در طی سال‌های اخیر، رویکردهای متعددی برای درمان و مدیریت علائم اوتیسم توسعه یافته است. یکی از این رویکردهای درمان بهنگام ، “جاسپر” (JASPER) نام دارد که به انگلیسی مخفف Joint Attention, Symbolic Play, Engagement, and Regulation  که به فارسی توجه اشتراکی، بازی نمادین، مشارکت و تنظیم عاطفی و هیجانی است. این رویکرد با تمرکز بر تقویت مهارت‌های ارتباطی و بازی، به بهبود توانایی‌های اجتماعی کودکان با اوتیسم کمک می‌کند.

کاربردهای رویکرد جاسپر در درمان اوتیسم

1. درمان جاسپر برای بهبود توجه اشتراکی کودک: کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در به اشتراک گذاشتن توجه با دیگران مشکل دارند. تکنیک جاسپر از طریق تمرین‌های خاص و بازی‌های تعاملی، به کودکان کمک می‌کند تا این مهارت را تقویت کنند. به عنوان مثال، بزرگسالان و مربیان می‌توانند با استفاده از اسباب‌بازی‌ها و اشیای جذاب، کودک را تشویق کنند تا نگاه خود را بین شیء و فرد بزرگسال جابجا کند. توجه اشتراکی چیست؟ با یک مثال معنی توجه اشتراکی را شرح می دهیم: وقتی یک کودک و والدینش به یک اسباب‌بازی نگاه می‌کنند و هر دو در مورد آن صحبت می‌کنند، کودک در حال تجربه توجه اشتراکی است. توجه اشتراکی پایه‌ای برای یادگیری زبان، تعاملات اجتماعی و درک دیدگاه‌های دیگران است.
2. بازی نمادین: بازی نمادین یا تخیلی، یکی از مهارت‌های کلیدی در رشد کودکان است که معمولاً در کودکان مبتلا به اتیسمبه خوبی توسعه نمی‌یابد. رویکرد جاسپر با استفاده از بازی‌های ساختگی و تخیلی، به کودکان اتیسمی کمک می‌کند تا مفهوم نمادین را درک کرده و آن را در بازی‌های خود به کار گیرند. این بازی‌ها می‌توانند شامل استفاده از اشیاء به عنوان نماد چیزهای دیگر یا ایفای نقش‌های مختلف در بازی باشند.
3. تنظیم عاطفی و مشارکت: روش جاسپر نه تنها بر تعاملات اجتماعی تمرکز دارد، بلکه به کودک کمک می‌کند تا توانایی‌های خود در تنظیم عواطف و هیجانات را بهبود بخشد. در این فرآیند، کودکان یاد می‌گیرند چگونه در موقعیت‌های اجتماعی مختلف واکنش مناسب نشان دهند و احساسات خود را به شیوه‌ای مناسب بیان کنند.
4. 

جزئیات اجرای درمان جاسپر و اتیسم

اجرای درمان جاسپر معمولاً به صورت فردی یا در گروه‌های کوچک انجام می‌شود و شامل مراحل زیر است:

1. ارزیابی اولیه: ابتدا مهارت‌های فعلی کودک در زمینه توجه اشتراکی و بازی نمادین مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا سطح پایه توانایی‌های او مشخص شود.
2. برنامه‌ریزی شخصی‌سازی‌شده: بر اساس ارزیابی اولیه، یک برنامه درمانی شخصی‌سازی‌شده طراحی می‌شود که شامل فعالیت‌ها و تمرین‌هایی است که به تقویت مهارت‌های هدفمند کودک اوتیسمی کمک می‌کنند.
3. اجرای مداخله: مربیان و درمانگران با استفاده از بازی‌های ساختاریافته و تعاملات طبیعی، به کودک کمک می‌کنند تا مهارت‌های خود را رشد دهد. این مرحله نیازمند همکاری نزدیک والدین نیز هست تا کودک بتواند این مهارت‌ها را در محیط‌های طبیعی مانند خانه نیز تمرین کند.
4. پیگیری و ارزیابی مستمر: پیشرفت کودک به طور منظم ارزیابی می‌شود و برنامه درمانی در صورت نیاز تعدیل می‌گردد.

آیا درمان جاسپر بر کودک اتیسم تاثیر دارد؟

بله، رویکرد جاسپر واقعاً می‌تواند تأثیر مثبتی بر کودکان مبتلا به اوتیسم داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که این رویکرد با تمرکز بر تقویت مهارت‌های توجه مشترک، بازی نمادین، و تنظیم عاطفی، به بهبود توانایی‌های اجتماعی و ارتباطی کودکان کمک می‌کند. با استفاده از فعالیت‌های بازی‌محور و تعاملات طبیعی، جاسپر به کودکان می‌آموزد که چگونه به طور مؤثرتری با دیگران ارتباط برقرار کنند، احساسات خود را بهتر مدیریت کنند و از طریق بازی‌های نمادین تخیل خود را توسعه دهند. این بهبودها در مهارت‌های کلیدی می‌توانند به ارتقای کیفیت زندگی کودک و افزایش مشارکت اجتماعی او منجر شوند.

تاثیر درمان جاسپر بر گفتار کودک اتیسم