ارزیابی و درمان ویژه نوزادان

بیماری‌های نوزادان ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، عفونت‌ها، شرایط خود نوزاد و همچنین شرایط مادر در دوران بارداری رخ دهند. اختلالات ممکن است باعث مشکلات جسمی و روانی جدی در نوزاد شوند و معمولاً به صورت پایدار در طول زندگی نوزاد تاثیر گذار باشند. برخی از اختلالات تکاملی شایع در نوزادان عبارتند از:

• مشکلات قلبی
• اختلالات عصبی مانند فلج مغزی و تشنج
• بیماری‌های ژنتیکی مانند سندرم داون، سندرم پل‌اُوین و سیستم‌های کم خونی مانند تالاسمی
• بیماری‌های مربوط به ایمنی مانند سیاه‌سرفه، بیماری سل و هپاتیت ب
• اختلالات تنفسی مانند بیماری‌های ریوی و آسم
• تاخیر رشدی
• اختلالات روانپزشکی نظیر اوتیسم و بیش فعالی

شناسایی و درمان این اختلالات کار پیچیده اما بسیار مهم است و باید با توجه به نوع اختلال و وضعیت نوزاد، توسط پزشک متخصص مربوطه صورت گیرد.

مزایای ارزیابی و غربالگری رشدی در نوزادان

غربالگری رشدی در نوزادان شامل انجام مجموعه‌ای از تست‌های ساده و غیرتهاجمی برای پایش و بررسی رشد و تکامل نوزادان است. این تست‌ها باعث تشخیص زودهنگام بیماری‌ها و اختلالاتی می‌شوند که ممکن است در طول رشد و تکامل نوزاد رخ دهد. مزایای غربالگری رشدی در نوزادان عبارتند از:

• تشخیص زودهنگام: غربالگری رشدی به متخصصان کمک می‌کند تا بیماری‌ها و اختلالاتی را که در نوزادان رخ می‌دهد، زودتر تشخیص دهند. با تشخیص زودهنگام، متخصصان می‌توانند اقدامات لازم را برای مدیریت و درمان بیماری‌ها و اختلالات نوزادان انجام دهند.
• پیشگیری از مشکلات: با تشخیص زودهنگام، اقدامات لازم برای پیشگیری از مشکلات بعدی انجام می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک نوزاد بیماری متابولیکی دارد، با تشخیص زودهنگام این بیماری، می‌توان از تکرار آسیب رسانی به سلول‌ها و بافت‌ها و همچنین مشکلات در یادگیری کودک جلوگیری کرد.
• کاهش هزینه: غربالگری رشدی می‌تواند هزینه درمان بیماری‌ها را کاهش دهد، زیرا درمان بیماری‌هایی ک سریع تر شناسایی شده، معمولاً بسیار کم هزینه‌تر است.
• ارائه آرامش: برای والدین، غربالگری رشدی می‌تواند آرامش بخش باشد زیرا با شناختن این که نوزادشان سالم است یا به طور دقیق چه مشکلاتی دارد، می‌توانند با خیال راحت‌تر و بهتری به رشد و تکامل نوزاد خود بپردازند.

اهمیت تشخیص و درمان در دوران نوزادی

دوره نوزادی یکی از حساس‌ترین دوران زندگی انسان است که در آن رشد و تکامل بسیار سریعی صورت می‌گیرد. این دوره برای شکل‌گیری سلامت جسمی و روانی بعدی فرد بسیار حائز اهمیت است. برای همین، تشخیص و درمان مشکلات در این دوره بسیار مهم است و می‌تواند از پیامدهای جبران‌ناپذیر در آینده جلوگیری کند.

هر چه مشکلات در دوران نوزادی زودتر تشخیص داده شوند و درمان شوند، احتمال رفع آن‌ها بیشتر است. برای مثال، در صورت تشخیص زودهنگام اختلالات شناختی یا حرکتی در نوزاد، با اعمال درمان‌های مناسب احتمال بهبود و رفع مشکل بسیار بیشتر است. از طرفی، در صورت عدم تشخیص و درمان مشکلات در دوران نوزادی، مشکلات رو به افزایش خواهند بود و باعث کاهش کیفیت زندگی فرد در آینده خواهند شد.

همچنین، بهبود رشد و تکامل نوزاد در دوران نوزادی می‌تواند در برخی موارد پیشگیری از بروز مشکلات در سال‌های بعدی باشد. به عنوان مثال، تشخیص زودهنگام بیماری‌های قلبی در نوزادی و اعمال درمان‌های مناسب می‌تواند از بروز مشکلات قلبی در سال‌های بعدی جلوگیری کند. به طور کلی، تشخیص و درمان در دوران نوزادی می‌تواند بهبود رشد و تکامل نوزاد را تسریع کرده و از پیامدهای جبران ناپذیر در آینده جلوگیری کند.

ابزار ارزیابی و غربالگری ویژه نوزادان

برای تشخیص مشکلات تکاملی نوزاد، ابزارهای مختلفی برای غربالگری و مشاهده وجود دارد. برخی از ابزارهای رایج مورد استفاده عبارتند از ASQ (Ages and Stages Questionnaires)، آزمون غربالگری رشدی دنور (Denver Developmental Screening Test) ، و چک لیست اصلاح شده برای اوتیسم در کودکان نوپا (Modified Checklist for Autism in Toddlers)، مقیاس رشد نوزادان و کودکان نوپا بیلی (Bayley Scales Of Infant and Toddler Development)، تست عملکرد حرکتی نوزاد (Test of Infant Motor Performance) و ابزار غربالگری اوتیسم در کودکان نوپا و خردسال (STAT).

به طور کلی، تمامی ابزارهای ذکر شده برای کمک به تشخیص اختلالات دوران نوزادی طراحی شده اند، در کنار آن نظر متخصصان این حیطه یکی از شروط اصلی برای تایید نقص تکامل در نوزاد است. صرفا تکیه بر نتیجه ارزیابی بدون کمک و مشاوره متخصص رشد و تکامل کودک روش صحیحی نیست.

درمان های ویژه نوزادان

درمان‌های مخصوص نوزادان می‌تواند بهبود رشد و توسعه فیزیکی و شناختی آن‌ها را تسریع کند. برخی از درمان‌های توانبخشی مخصوص نوزادان عبارتند از:

• درمان جسمی: درمان فیزیکی شامل تمرینات و فعالیت‌هایی است که بهبود حرکت و عملکرد جسمانی نوزاد را تسریع می‌کنند. این درمان می‌تواند شامل تمرینات ورزشی مانند پیاده روی، شنا و یا بازی‌های حرکتی باشد.
• درمان گفتاری: درمان گفتاری شامل فعالیت‌هایی است که بهبود توانایی نوزاد در گفتار و زبان را تسریع می‌کنند. این درمان می‌تواند شامل تمرینات تلفظ، بازی‌های گفتاری و یا فعالیت‌های شنیداری باشد.
• درمان شناختی: درمان شناختی شامل فعالیت‌هایی است که بهبود توانایی نوزاد در تفکر، یادگیری و توجه را تسریع می‌کنند. این درمان می‌تواند شامل بازی‌های تعاملی، تمرینات توجه و تمرینات حافظه باشد.
• درمان رفتاری: درمان رفتاری شامل فعالیت‌هایی است که بهبود رفتار و تعامل نوزاد با دیگران را تسریع می‌کنند. این درمان می‌تواند شامل بازی‌های اجتماعی، تمرینات همدلی و تمرینات ارتباطی باشد.
• درمان به روش مدل دنور: این یک مداخله بازی محور است که از یک رویکرد رشدی و فردی برای بهبود تمام حوزه های رشدی کودک به خصوص ارتباطات اجتماعی و توانایی‌های شناختی کودکان خردسال مبتلا به اختلالات تکاملی استفاده می‌کند.

همچنین، درمان‌های مخصوص نوزادان ممکن است شامل درمان دارویی، درمان جراحی و یا درمان تغذیه‌ای باشد که همه با هدف بهبود رشد و توسعه نوزاد صورت می‌گیرد.

کلام آخر

نکته‌ای که باید در مورد ارزیابی و درمان ویژه نوزادان به آن توجه داشت، اهمیت زمان برای انجام این فرآیند است. هر چه زودتر مشکلات تکاملی نوزاد شناسایی شوند و درمان مناسب برای آن‌ها آغاز شود، احتمال موفقیت و بهبودی بیشتر خواهد بود. بنابراین، پیگیری مداوم از رشد و تکامل نوزاد، انجام غربالگری‌های رشدی و درمان در صورت نیاز، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و می‌تواند به حفظ و بهبود سلامتی و رشد صحیح نوزاد کمک کند.

تیم پایش تکامل رسان  شامل متخصصان مختلفی است که در زمینه‌های مختلف مرتبط با تکامل نوزادان آموزش و تخصص دارند. تیم ما با ارائه خدمات پایش و ارزیابی توانبخشی و درمان ویژه برای نوزادان با مشکلات تکاملی، به بهبود وضعیت آن‌ها کمک می‌کند. اعضای تیم پایش تکامل رسان شامل متخصصان، کاردرمانگران، گفتاردرمانگران، مربیان روانشناسان و مشاوران خانواده می‌باشند که با همکاری و هماهنگی مستمر، به ارائه خدمات بهتر و بیشتر به نوزادان با مشکلات تکاملی می‌پردازند.